فرا تحلیل پیشایندهای دوسوتوانی سازمانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت منابع انسانی دانشگاه خوارزمی،مربی گروه مدیریت بازرگانی، دانشگاه پیام نور،تهران،ایران

2 استادیار، گروه مدیریت منابع انسانی و کسب و کار، دانشکده مدیریت، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

3 استادیار گروه مدیریت کسب و کار، دانشکده مدیریت ، دانشگاه خوارزمی، تهران ، ایران

4 گروه مدیریت کسب و کار و منابع انسانی، دانشکده مدیریت، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

10.22034/qjimdo.2021.266289.1395

چکیده

زمینه و هدف: با توجه به اهمیت موضوع دوسوتوانی در موفقیت سازمان‌ها و تعدد پژوهش‌های مربوطه در مجلات داخلی و خارجی، در این پژوهش با استفاده از تکنیک فراتحلیل به بررسی نتایج پژوهش‌های گذشته در خصوص پیشایندهای دوسوتوانی سازمانی پرداخته شده است.
روش‌شناسی: تحقیق حاضر از نظر هدف، توصیفی و از نظر نوع استفاده کاربردی و از نظر نوع داده‌ها، پژوهشی کمی است. جامعه آماری پژوهش شامل مقالات داخلی و خارجی مرتبط طی سال‌های 2003 تا سال 2019 بود که 43 مورد با استفاده از روش نمونه‌گیری غیرتصادفی هدفمند به عنوان نمونه وارد فرایند فراتحلیل شدند. پژوهش های منتخب با استفاده از نرم افزار CMA2 (نرم افزار جامع فراتحلیل) مورد تحلیل قرار گرفتند.
یافته‌ها: از بین پیشایندهای دوسوتوانی سازمانی، 11 مورد دارای اندازه اثر بیشتر از (0.5)، 7 مورد دارای اندازه اثر بین (0.25) تا(0.5) و 3 مورد کمتر از (0.25) بودند. به عبارت دیگر، متغیرهای ساختار سازمانی، چشم‌انداز مشترک، هدف استراتژیک، مدیریت منابع انسانی، گرایش به بازار، رقابت‌پذیری، حافظه سازمانی، گرایش کارآفرینانه سازمان، یکپارچگی رفتار تیم مدیریت و پیچیدگی محیطی دارای بیشترین اندازه اثر بودند. همچنین متغیرهای پویایی محیطی، تغییرات محیطی، فرهنگ‌سازمانی، هوش سازمانی و پیچیدگی محیطی دارای کمترین اندازه اثر بودند. هم‌چنین اندازه اثر ترکیبی تصادفی مرور فرا تحلیل پیشایندهای دوسوتوانی سازمانی معادل 0.573 بود. این میزان تأثیر(r) در حد بالا ارزیابی می‌شود.
نتیجه‌گیری: انجام تغییرات موثر در متغیرهای دارای اندازه اثر بالا می‌تواند موجب ایجاد توازان در زمینه اکتشاف و بهره برداری  در سازمان شده و سودآوری و عملکرد سازمان را افرایش دهد.

کلیدواژه‌ها


ابراهیم‌پور ازبری، مصطفی؛ نوع پسند اصیل، سید محمد؛ کاظمی، امید (1395). تأثیر فعالیت‌های اکتشاف و بهره‌برداری بازار بر عملکرد بازار شرکت. فصلنامه علمی- پژوهشی تحقیقات بازاریابی نوین، 6(4)، 124-107.
ابراهیم‌پور ازبری، مصطفی؛ شعبانی مژدهی، صفورا (1396). بررسی تأثیر بازار گرایی بر عملکرد شرکت با میانجی‌گری دوسوتوانی نوآوری. پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی،7(3)، 35-19.
اکبری، محسن؛ ابراهیم‌پور ازبری، مصطفی؛ هوشمند جایجانی، میلاد (1394). بررسی تأثیر گرایش به کارآفرینی و دوسوتوانی نوآوری بر عملکرد صادراتی محصولات جدید با تعدیل‌گری شدت نوآوری محصول در صنعت خودروسازی. مجله مدیریت نوآوری،4(4)، 106-81.
ابرازه، فاطمه(1395). بررسی شاخص های دوسوتوانی برای توسعه سیستم در شرکت‌های نرم‌افزاری: مطالعه موردی چندگانه، دومین کنفرانس بین المللی در مدیریت، حسابداری و اقتصاد، تهران،https://civilica.com/doc/610958
بوشهری، علیرضا؛ باقری، ابوالفضل؛ طباییان، سید کمال؛ نامور، کاوه (1395). نقش ظرفیت جذب در ارتقاء دو سوتوانی نوآوری (اکتشافی و بهره بردارانه)، https://civilica.com/doc/665460
تلخستانی، یاسر علی دادی ؛  محمود زاده، ابراهیم؛  موسی‌خانی، مرتضی و سید مهدی  حقیقی؛ محمد، دهقانی سلطانی؛ مهدی؛ فارسی‌زاده، حسین (1396). تبیین نقش دوسوتوانی سازمانی در تأثیرگذاری فرهنگ نوآور و حافظه سازمانی بر عملکرد توسعه محصول جدید. پژوهش‌های مدیریت عمومی،10(28)، 223-197.
رضوی، سید مصطفی؛ شهریاری، سلطانعلی؛ احمد پور داریانی، محمود (1394). بررسی تأثیر دوسوتوانی سازمانی بر کارآفرینی راهبردی. مجله توسعه کارآفرینی،8(4)،786-767.
سخدری، کمال؛ ضیاء، بابک؛ جوهریان‌زاده، فاطمه (1394). بررسی عوامل مؤثر بر دو سو توانی سازمانی فرانچایزرها. مجله توسعه کارآفرینی،8(4)، 648-631.
صادقی، محمد تقی؛ موحدی سبحانی، فرزاد؛ رجب زاده قطری، علی (1397). تبیین نقش میانجی فرهنگ‌سازمانی دوسوتوان در ارتباط بین ظرفیت جذب دانش و دوسوتوانی سازمانی. مدیریت فرهنگ‌سازمانی، 16(4)، 898-871.
کاویانی،حسن؛ صالحی صدقیانی،جمشید؛ فتح آبادی، حسین (1397). بررسی رابطۀ بین تفکر راهبردی و دوسوتوانی سازمانی مورد مطالعه: یگانهای نظامی. پژوهش‌نامه مدیریت تحول، 10(20)، 44-21
کاویانی،حسن؛ علیزاده،حمید؛ فرجی، معرفت (1398). بررسی نقش میانجی انعطاف‌پذیری منابع انسانی در رابطه بین دوسوتوانی سازمانی و هوش سازمانی در یگان‌های منتخب اطلاعات نظامی. فصلنامه مدیریت نظامی،19 (2)، 80-53.
کاویانی، حسن؛  فتح آبادی، حسین؛ منوچهری، کمال (1397). تأثیر انعطاف‌پذیری منابع انسانی بر دوسوتوانی سازمانی در یگان‌های نظامی. فصلنامه مطالعات منابع انسانی ،8 (29)، 116-91.
مرادی، محمود؛ یاکیده، کیخسرو مدنی؛ فاطمه (1394). فرهنگ‌سازمانی دوسوتوان و عملکرد : نقش حیاتی دوسوتوانی سازمانی. مجله مدیریت فرهنگ‌سازمانی،13(4)، 1266- 1245.
مروتی شریف آبادی، علی؛ عندلیب اردکانی، داوود؛ میرنژاد، علی؛ جوهری نعیمی؛ فرزاد (1397). طراحی مدل ارتقای دوسوتوانی زنجیره تامین با رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری(مورد مطالعه: صنعت فولاد استان یزد). مجله علمی مدیریت بهره‌وری،12(48)، 35-7.
ممبینی، یعقوب(1394). ارائه چارچوب مفهومی از نقش دوسوتوانی زمینه‏ای در بهبود عملکرد منابع انسانی پلیس. نشریه علمی ترویجی منابع انسانی ناجا، 10(40)، 18-1.
ممبینی، یعقوب؛ مرادی ، محمود؛ ابراهیم پور، مصطفی(1394). مطالعه تطبیقی در نقش دوسوتوانی سازمانی در عملکرد بنگاه های تولیدی و خدماتی. نشریه بهبود مدیریت،4 (30) 87-112.
موسی‌خانی، مرتضی؛ الوانی،سید مهدی؛ محمودزاده، ابراهیم؛ علی دادی، تلخستانی یاسر (1398). عوامل موثر بر ایجاد سرمایه اجتماعی دوسوتوان. فصلنامه علمی مطالعات مدیریت(بهبود و تحول)،28 (92)، 64-35.
نیاز آذری،کیومرث؛ صالحی،محمد؛ خسروآبادی، سهیلا (1394). طراحی و اعتبار سنجی ابزاری جهت ارزیابی دوسوتوانی در مدیریت سازمانی،مدیریت شهری. (44)، 210-195.
وکیلی، یوسف؛ شهریاری، سلطانعلی(1395). تبیین نقش اشتراک دانش بر دوسوتوانی سازمانی: نقش میانجی ظرفیت جذب شرکت (مورد مطالعه: شرکت‌های تولید دارو). توسعه کارآفرینی، 9(3)، 591-573.
وکیلی، یوسف؛ حسن پور، اکبر؛ سعیدی، لعیا (1397). تأثیر اقدامات منابع انسانی با عملکرد بالا بر دوسوتوانی سازمانی؛ تبیین نقش میانجی دویوتوانی رفتاری و نقش تعدیلگر پشتیبانی مدیریت. فصلنامه مدیریت نوآوری در سازمان‌های دفاعی،1 (1)، 68-45.
یداللهی فارسی، جهانگیر؛ زارع، هادی؛ حجازی، سید رضا (1391). شناسایی مؤلفه‌های دوسوتوانی مؤثر بر عملکرد تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، (63)، 90-60.
Auh, S. and Menguc, B. (2005). ‘Balancing exploration and exploitation: the moderating role of competitive intensity’. Journal of Business Research. (58), 1652–1661.
Benedikt Schnellb€acher, Sven Heidenreich a, Andreas Wald(2019), Antecedents and effects of individual ambidexterity e A cross-level investigation of exploration and exploitation activities at the employee level, European Management Journal. 37(4 ) ,442-454
Benner, M. J., & Tushman, M. L. 2003. Exploitation, exploration, and process management: The productivity dilemma revisited. Academy of Management Review. 28(2), 238-256.
Bernardo Balboni, Guido Bortoluzzi, Roberto Pugliese(2019). Andrea TracognaوBusiness model evolution, contextual ambidexterity and the growth performance of high-tech start-ups, Journal of Business Research. 99 (2019) 115–124
Birkinshaw, J., & Gupta, K. (2013). Clarifying the distinctive contribution of ambidexterity to the field of organization studies. The Academy of Management Perspectives, 27 (4), 287–298.
Bierly, P. E. and Daly, P. S. (2007). Alternative knowledge strategies, competitive environment, an organizational performance in small manufacturing firms. Entrepreneurship Theory and Practice, 31(4), 493– 516.
Cao, M; Vonderembse, M. A; Zhang, Q; Ragu-Nathan, T. (2013). Supply chain collaboration: conceptualisation and instrument development”. International Journal of Production Research. 48(22), 6613-6635.
Cegarra-Navarro, J. G. and Dewhurst, F. (2007). Linking organizational learning and customer capital through an ambidexterity context: an empirical investigation in SMEs. International Journal of Human Resource Management. 18(10),1720-1735
Duncan, R.B. (1976) The Ambidextrous Organization: Designing Dual Structures for Innovation. The Management of Organization. 1, 167-188.
Ebben, J. J., & Johnson, A. C. (2005). Efficiency, flexibility, or both? Evidence linking strategy to performance in small firms. Strategic Management Journal. 26(13), 1249–1259.  
Felício, J. A., Caldeirinha, V., & Dutra, A. (2019). Ambidextrous capacity in small and medium-sized enterprises. Journal of Business Research. 101.(2019)607-614.
Gibson, C. B., & Birkinshaw, J. (2004). The antecedents, consequences, and mediating role of organizational ambidexterity. Academy of management Journal. 47(2), 209-226. 
Justin J. P. Jansen, Frans A. J. Van Den Bosch, Henk W. Volberda.(2006). Exploratory Innovation, Exploitative Innovation, and Performance: Effects of Organizational Antecedents and Environmental Moderators. Management  Science. 52(11), 1661–1674
He, Z.-L., & Wong, P.-K. (2004). Exploration vs. Exploitation: An Empirical Test of the Ambidexterity Hypothesis. Organization Science. 15(4), 481–494.  
Koryaka, O, Lockettb, A, Haytonb, J, , Kevin Moleb, N.N., (2018). Disentangling the antecedents of ambidexterity: Exploration and exploitation. Research Policy. 47 (2018),413-427
Lin, Z., Yang, H. And Demirkan, I. (2007). The Performance Consequences of Ambidexterity in Strategic Alliance Formations: Empirical Investigation and Computational. Theorizing, Management Science. 53, 1645-1658.
Lubatkin, M, Simsek, Z, Ling, Y, & Veiga, J. (2006). Ambidexterity and performance in small- to medium-sized firms: The pivotal role of top management team behavioral integration. Journal of Management. 32(5), 646–672.
Lubatkin, M. H., Þimþek, Z., Ling, Y. and Veiga, J. F. (2006). Ambidexterity and Performance in Small- to Medium-Sized Firms: The Pivotal Role of Top Management Team Behavioral. Integration, Journal of Management. 32, 646-672.
  O’Reilly, Charles A. and Tushman, Michael L. (2008). Ambidexterity as a dynamic capability: Resolving the innovator’s dilemma. Research in Organizational Behavior. 28: 185-206.
Pertusa-Ortega, E. M., & Molina-Azorín, J. F. (2018). A Joint Analysis of Determinants and Performance Consequences of Ambidexterity. BRQ Business Research Quarterly. 21(2), 84–98.
Revilla .Elena, Prieto .Isabel M, Rodríguez .Beatriz (2011),   Information Technology and the Ambidexterity Hypotheses: An Analysis in Product Development, Journal of Operations and Supply Chain Management 4 (2), 1 – 18.
Raisch, S. et al, 2009. Organizational Ambidexterity: Balancing Exploitation and Exploration for Sustained Performance. Organization Science. 204, 685-695.
Sidhu, J, Volberda, H, & Commandeur, H. (2004). Exploring exploration orientation and its determinants: Some empirical evidence. Journal of Management Studies. 41, 913–932.
Simsek, Z. (2009). Understanding organizational ambidexterity: Towards a multilevel. Journal of Management Studies. 46(4), 597–624.
Smith, W. K., & Tushman, M. L. 2005. Managing strategic contradictions: A top management model for managing innovation streams. Organization Science. 16: 522-536.
Teece, D. J. , Pisano, G. , & Shuen, A. (1997). Dynamic capabilities and strategic management. Strategic Management Journal. 18 (7) , 509-533.
Vegas, K. (2005). The Effectiveness of Functional Behavior Assessment - Based behavioral Interventions for Reducing Problem Behaviors: A Meta-analysis. Doctoral Dissertation of Philosophy, University of Utah.
Wang, C. L; Rafiq, M. (2017). Ambidextrous Organizational Culture, Contextual Ambidexterity and New Product Innovation: A Comparative Study of UK and Chinese High‐tech Firms”. British Journal of management. 25(1), 58-72.