عوامل مؤثر بر ارتقاء چابکی سامانه‌های آماد و پشتیبانی دفاعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدیر گروه آماد مرکز تحصیلات تکمیلی دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری تهران_ ایران

2 مربی، گروه صنایع، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

3 کارشناس ارشد آماد، دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری، تهران، ایران

10.22034/qjimdo.2021.254326.1373

چکیده

زمینه و هدف: با توجه به ویژگی‌های مأموریتی سازمان‌های دفاعی و جنگ‌های آینده، چابک‌سازی سامانه‌های آماد و پشتیبانی نقش مهمی در تحقق اهداف خواهد داشت. بنابراین، در این تحقیق به بررسی عوامل مؤثر بر ارتقاء چابکی سامانه‌های آماد و پشتیبانی دفاعی پرداخته می‌شود.
روش‌شناسی: این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل مدیران، کارشناسان و کارکنان سامانه آماد و پشتیبانی یک سازمان دفاعی بود که بر اساس فرمول کوکران و روش نمونه‌گیری قضاوتی تعداد 158 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. جمع‌آوری اطلاعات به روش میدانی و پرسشنامه محقق ساخته انجام شد. تحلیل داده‌ها از طریق آزمون‌های آماری تی‌تک‌نمونه‌ای، تحلیل واریانس تک‌عاملی، فریدمن و تحلیل عاملی تأییدی و نرم‌افزار اس. پی. اس. اس و لیزرل صورت پذیرفت.
یافته‌ها: عوامل رهبری و مدیریتی، سازمان دانش‌محور، عوامل راهبردی، عوامل انسانی، مدیریت روابط انسانی، عوامل فناورانه، ساختار و سازمان و مشتری‌مداری به‌ترتیب بر ارتقاء چابکی سامانه‌های آماد و پشتیبانی دفاعی تأثیر دارند. عوامل پیش‌گفته در سامانه‌های آماد و پشتیبانی دفاعی از وضعیت مطلوبی برخوردار نیستند.
نتیجه‌گیری: سرمایه‌گذاری هدفمند و بر اساس اولویت در یافته‌های پژوهش حاضر موجب ارتقاء چابکی و بهره‌وری سامانه‌های آماد و پشتیبانی دفاعی  می‌شود.

کلیدواژه‌ها


آذر، عادل؛ پیشدار، مهسا. (1390). شناسایی و اندازه‌گیری شاخص‌های چابکی سازمانی (مطالعه موردی). پژوهش‌های مدیریت، 4 (11)، 5- 20.
آذر، عادل؛ تیزرو، علی؛ مقبل‌باعرض، عباس؛ انوری‌رستمی، علی‌اصغر. (1389). طراحی مدل چابکی زنجیره تأمین؛ رویکرد مدل‌سازی (تفسیری- ساختاری). پژوهش‌های مدیریت در ایران، 14 (4).
آقا محمدی، داود. (1391). چابک‌سازی سازمانی (رویکردی نو در سازمان‌های نظامی). تهران: انتشارات دانشگاه عالی دفاع ملی (داعا).
آقا محمدی، داود. (1397). مؤلفه‌های چابک‌سازی سامانه پشتیبانی خدمات رزمی در رزم زمینی متناسب با تهدیدات آینده. فصلنامه مدیریت نظامی، 18 (4)، 1- 29.
آقائی، میلاد. (1390). عوامل مؤثر بر چابک‌سازی سیستم نگهداری و تعمیرات. فصلنامه مطالعات مدیریت انتظامی، 6 (4)، 628- 644.
آقائی، میلاد؛ آقائی، اصغر؛ جعفری، احمد. (1391). عوامل مؤثر بر چابک‌سازی سیستم لجستیک در عملیات انتظامی. پنجمین کنفرانس ملی و سومین کنفرانس بین‌المللی لجستیک و زنجیره تأمین، ایران.
ایرانشاهی، هادی. (1397). بررسی تأثیر عوامل سرمایه فکری بر چابکی معاونت آماد و پشتیبانی دانشگاه هوایی شهیدستاری. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه علوم و فنون هوایی شهیدستاری.
باورصاد، بلقیس؛ زارع، حمید؛ فعلی، راضیه. (1397). تأثیر انعطاف پذیری زیرساخت فناوری اطلاعات و یادگیری سازمانی بر عملکرد با نقش میانجی عملکرد زنجیره تأمین در شرکت‌های تولیدی استان خوزستان. مدیریت نوآوری در سازمان‌های دفاعی، 1 (1)، 69- 96.
تقی‌پور، محمد؛  قهاری آهنگر، محبوبه؛ حبیبی ماچیانی، ابوطالب؛ شمامی، نادر. (1399). تأثیر فناوری اطلاعات بر چابکی با استفاده از روش فازی (به انضمام مطالعه موردی). رهیافتی در مدیریت بازرگانی، 2 (10)، 69- 89.
جعفرنژاد، احمد؛ شهایی، بهنام. (1389). مقدمه‌ای بر چابکی سازمانی و تولید چابک (چاپ دوم). تهران: مؤسسه کتاب مهربان نشر.
حبیبی، نیک‌بخش. (1392 الف). ماهیت شناسی جنگ در فضای عدم تقارن. تهران: مرکز انتشارات راهبردی نهاجا.
حبیبی، نیک‌بخش. (1392 ب). ماهیت قدرت هوایی. تهران: مرکز انتشارات راهبردی نهاجا.
دهقان، حسین؛ عبدلی بیدهندی، علیرضا. (1394). مطالعه اثرات چابکی زنجیره تأمین بر سودآوری با رویکرد مدل‌سازی معادلات ساختاری (مطالعه موردی: شرکت ماموت). نشریه علمی- پژوهشی مدیریت فردا، 13 (45)، 153- 168.
رحمدل، محمد. (1393). بررسی عوامل مؤثر بر ارتقاء چابکی سامانه‌های آماد و پشتیبانی نهاجا. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم و فنون هوایی شهیدستاری.
رمضانی، علی؛ رحیمی قاضی‌کلایه، امیر؛ امیرافشاری، مهدی. (1392). ارائه روشی برای ارزیابی چابکی کسب‌وکار در شرکت‌های تولیدی با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده‌های مرحله‌ای (بررسی موردی: شرکت خودروساز تجاری). پژوهشنامه اقتصاد و کسب‌وکار، 4 (5)، 1- 15.
رمضانی یعقوب؛ اسماعیلیان غلامرضا. (1395). ارائه مدل چابکی زنجیره تأمین برای شرکت‌های تولیدکننده قطعات خودرو با رویکرد مدلسازی تفسیری- ساختاری. فصلنامه مهندسی تصمیم، ۱ (۴)، 95- 125.
روشنی، رضا. (1390). بررسی نقش فرآیند و ساختار سامانه آماد و پشتیبانی در نظام دفاعی. فصلنامه علوم‌وفنون نظامی، 8 (21)، 79-97.
علمداری، احسان؛ نصرت‌پناه، سیاوش؛ نجف زاده، مهدی. (1399). بررسی میزان تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات با رویکرد مدیریت دانش در ارتقاء چابکی مدیریت زنجیره تأمین. نشریه علمی اندیشه آماد، 19 (72)، 75- 96.
عمید، حسن. (1389). فرهنگ لغت عمید (فرهاد قربان زاده، ویرایش). تهران: نشر اشجع.
عیسایی، حسین؛ بیطرف، احمد؛ عباسی، محمدرضا؛ مردانی کرمانی، ابراهیم. (1391). لجستیک و زنجیره تأمین مطلوب در نیروهای مسلح. پنجمین کنفرانس ملی و سومین کنفرانس بین‌المللی لجستیک و زنجیره تأمین، ایران.
محقر، علی؛ ملائی، منیژه؛ افضلیان، مهدی. (1391). رتبه‌بندی فاکتورهای اصلی موفقیت زنجیره تأمین چابک در طراحی و تولید محصولات فرهنگی. پنجمین کنفرانس ملی و سومین کنفرانس بین‌المللی لجستیک و زنجیره تأمین، ایران.
مخدومی، مرتضی؛ روشنی، رضا؛ سیفی، حاتم. (1397). تبیین ساختار مناسب سیستم آماد و پشتیبانی تیپ‌های نیرو مخصوص واکنش سریع. فصلنامه علوم و فنون نظامی، 14 (46)، 55- 80.
کرمی، الهام؛ عرب، علیرضا؛ فلاح لاجیمی، علیرضا. (1394). اثرات عوامل کلیدی موفقیت چابکی زنجیره تأمین بر عملکرد استراتژیک شرکت‌های صنایع الکترونیک در ایران. پژوهش‌های مدیریت در ایران، 19 (4)، 185- 206.
والافر، امیر؛ امینی، محمدتقی؛ غلامی، محمود. (1397). بررسی ارتباط هوشمندی رقابتی و چابکی سازمانی در دانشگاه علوم‌وفنون هوایی شهیدستاری. فصلنامۀ مدیریت نظامی، 18 (5)، 117- 145.
یوسف، محمد و کروسیتو، مدلاین. (2003). جنبه انسانی چابکی سازمانی (پویا جوانبخت، مترجم). نشریه مدیرساز سازمان مدیریت صنعتی، (13)، 1- 11.
ویسی، امید؛ حیدری، جعفر؛ رزمی، جعفر؛َ شهسواری، مهرداد. (1398). ارائه الگوی آماد و پشتیبانی متناسب با نوع و ماهیت تهدیدهای آینده. فصلنامه آینده پژوهی دفاعی، 4 (12)، 83- 108.
Aslam, H., Blome, C., Roscoe, S., and Azhar, T. M. (2018). Dynamic supply chain capabilities: How market sensing, supply chain agility and adaptability affect supply chain ambidexterity. International Journal of Operations & Production Management, 38 (12), 2266- 2285.
Bottani, E. (2008). On the assessment of enterprise agility: Issues from two case studies. International Journal of Logistics: Research and Applications.
Chan, F. K. Y., and Thong, J. Y. L. (2009) Acceptance of agile methodologies: a critical review and conceptual frame-work. Decision Support Systems, 46, 803–814.
Christopher, M. (2005). Logistics and upply chain management creating value-adding networks (Third edition). Britain: Pearson Education Limited.
Dove, R. (1999). Knowledge management, response ability, and the agile enterprise. Journal of Knowledge Management, 3 (1), 18- 35.
Gold, S., and Seuring, S. (2010). Supply chain and logistics issues of bio-energy production. Journal of Cleaner Production, 19 (1), 32- 42.
Goldman, S. L., Nagel, R. N., and Preiss, K. (1995). Agile competitors and virtual organizations: Strategy for enriching the customer. New York, and NY: Van Nostrand, Reinhold.
McPherson, B. (2016). Agile, adaptive leaders. Human Resource Management International Digest, 24 (2), 1- 3.
Maskell, B. (2001). The age of agile manufacturing, supply chain management. An International Journal, 6 (1), 5- 11.
Pathak, A. A. (2017). Enabling lifelong learning: the key to agility at ThoughtWorks India. Human Resource Management International Digest, 25 (1), 4- 6.
Potdar, P., K., and Routroy, S. (2018). Analysis of agile manufacturing enablers: A case study. Materials Today: Proceedings, 5, 4008- 4015.
Sharifi, H., and Zhang, Z. (2001). Agile manufacturing in practice: application of a methodology. International Journal of Operations & Production Management, 21 (6/5), 772- 794.
Toring L. C., and et. al. (2005). Agility evalution using fuzzy logic. International Journal of Production Economics, 1- 16.
Worley, C. G., and Lawler, E. E. (2010). Agility and organization design: A diagnostic framework. Organization Dynamics, 39 (2), 194- 204.
Yusuf. Y. Y., and Adeleye, E. O. (2002). A competitive study of lean and agile manufacturing with related survey of current practices in the UK. International Journal of Production Research, (4), 4545- 4562.
Yusuf, Y. Y., Gunasekaran, A., Musa, A., Dauda, M., El-Berishy, N. M., Cang, S. (2014). A relational study of supply chain agility, competitiveness and business performance in the oil and gas industry. International Journal of Production Economics, 147, 531- 543.
Zolait, A. H., Ibrahim, A. R., Chandran, V. G. R., Veera, P. K. S. (2010). Supply chain integration: An empirical study on manufacturing industry in Malaysia. Journal of Systems and Information echnology, 12 (3), 210- 221.