شناسایی نوآوریهای استراتژیک شرکت‌های بین‌المللی برای غلبه بر خلاء‌های نهادی در کشورهای در حال توسعه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری کارآفرینی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قزوین، قزوین، ایران

2 دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 استادیار، دانشکده مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران، ایران

10.22034/qjimdo.2020.105785

چکیده

زمینه و هدف: فقدان یا کمبود توسعه‌ نهادهای فعال و پشتیبان فعالیت‌های بازار یکی از مسائل بازارهای نوظهور است که از آن‌ها به عنوان خلأهای نهادی یاد می‌شود. شرکت‌ها برای افزایش عملکرد مالی خود نیازمند مدیریت این خلأها از طریق شناسایی نوآوری­های استراتژیک هستند. بر این اساس، در پژوهش حاضر استراتژی‌های شرکت‌های بین‌المللی در بازار در حال توسعه ایران شناسایی می‌شوند.
روش‌شناسی: در این پژوهش با رویکردی کیفی و اکتشافی و با استفاده از روش مطالعه‌ی موردی از نوع طرح پژوهش قالبی، 13 مورد از شرکت‌های بین‌المللی فعال در ایران مورد مطالعه عمیقِ نیمه‌ساختاریافته قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج تحلیل داده‌ها نشان داد که شرکت‌ها از استراتژی‌های ارتباطی، استقراض نهادی، جانشینی/درونی‌سازی و سیگنال‌دهی برای غلبه بر خلأهای نهادی استفاده می‌کنند. همچنین، شرکت‌های بین‌المللی فعال در کشورهای در حال توسعه می‌توانند عملکرد نوآوری مالی خود را از طریق سیگنال‌دهی متعهد بودن به الزامات و منافع کشور هدف، ایجاد ارتباط با ذی‌نفعان کلیدی، استفاده از نهادهای سایر کشورها و اقدام جمعی یا مشترک برای رفع خلأهای نهادی بازار افزایش دهند.
نتیجه‌گیری: این نتایج بینش­های ارزشمندی را برای محققین کارآفرینی بین­الملل، مدیران و شرکت‌هایی ایجاد می­نماید که درصدد افزایش فعالیت­های خود در کشورهای در حال توسعه هستند. شرکت‌های فعال در بازارهای در حال توسعه به واسطه استفاده از استراتژی­های مدیریت خلاء­های نهادی می­توانند جهت­گیری استراتژیک خود را با توجه به بافت این بازارها تغییر داده و عملکرد خود را بهبود بخشند.

کلیدواژه‌ها


پورتیموری فرد تبریزی، فرزین و جمشیدی، لاله. (1393). بررسی عملکرد نوآورانۀ شرکت‌های دانش‌بنیان مستقر در مرکز رشد علم و فناوری دانشگاه سمنان. نشریه صنعت و دانشگاه، (23 و 24) 7، 37-51.
طیبی، کمیل. زمانی، زهرا. نوروزی طالخونچه، محسن و شکری، محمود. (1393). اثر نوآوری بر توسعه صادرات خدمات فنی و مهندسی کشورهای منتخب نوظهور: درسی برای اقتصاد ایران. فصلنامه علوم اقتصادی، (27) 8، 11-27.
مرفوع، محمد و شاکری، رباب. (1395). استراتژی‌های کسب و کار و رابطه آن با عملکرد مالی شرکت‌ها. پژوهش‌های تجربی حسابداری، (29)6، 157-183.
منگلی، نسرین. رضائی، روح الله و صفا، لیلا. (1395). بررسی تأثیر قابلیت‌های بازاریابی بر عملکرد کسب‌وکارهای کوچک و متوسط. نشریه کارآفرینی در کشاورزی، (4)3.
نمازی، محمد و مقیمی، فاطمه. (1397). تأثیر نوآوری و نقش تعدیلی مسئولیت‌پذیری اجتماعی بر عملکرد مالی شرکت‌ها در صنایع مختلف. فصلنامه بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، (2) 25، 289-310.
Doh, J., Rodrigues, S., Saka-Helmhout, A & Makhija, M. (2017). International business responses to institutional voids. Journal of International Business Studies. 48, 293–307.
El-Ghoul, S., Guedhami, O., & Kim, Y. (2016). Country-level institutions, firm value, and the role of corporate social responsibility initiatives. Journal of International Business Studies. 48(3), 360–385.
Fisher, G. (2012). Effectuation, Causation, and Bricolage: a Behavioral Comparison of Emerging Theories in Entrepreneurship Research, Entrepreneurship Theory and Practice, 1019 (5), 36- 1051.
Graham, B. A., Johnston, N. P., & Kingsley, A. F. (2016). A Unified Model of Political Risk Strategy Beyond Markets, Emerald Group Publishing Limited. 119-160.
Khanna, T., & Palepu, K. G. (2010). Winning in emerging markets: A road map for strategy and execution. Boston: Harvard Business Press.
Kim, H. & Song, J. (2016). Filling institutional voids in emerging economies: The impact of capital market development and business groups on M&A deal abandonment. Journal of International Business Studies, 48(3), 308-323 .
Kingsley, A. F. & Graham, B. A. T. (2017). The effects of information voids on capital flows in emerging markets. Journal of International Business Studies, 48(3), 324-343.
Marquisa, Ch., & Raynard, M. (2015). Institutional Strategies in Emerging Markets. The Academy of Management Annals, 9(1), 291–335.
Meyer, K. E., Estrin, S., Bhaumik, S. K., & Peng, M. W.(2009). Institutions, resources, and entry strategies in emerging economies. Strategic Management Journal, 30(1), 61–80.
North, D. C. (1990). Institutions, institutional change, and economic performance. Cambridge: Cambridge University Press.
Peng, M. W., Sun, S. L., Pinkham, B., & Chen, H. (2009). The institution-based view as a third leg for a strategy tripod. The Academy of Management Perspectives, 23(3), 63–81.
Pinkham, B. C., & Peng, M. W. (2016). Overcoming institutional voids via arbitration. Journal of International Business Studies, 48,  344–359.
Roberts, K. (2003). What strategic investments should you make during a recession to gain competitive advantage in the recovery? Strategy & Leadership, 31(4), 31-39.
Roberts, P. W., & Amit, R. (2003). The dynamics of innovative activity and competitive advantage: The case of Australian retail banking, 1981 to 1995. Organization science, 14(2), 107-122.
Rottig, D. (2016). Institutions and emerging markets: effects and implications for multinational corporations, International Journal of Emerging Markets, 11 (1),2 –17.
Su, W., Peng, M. W., Tan, W., & Cheung, Y.L. (2016). The signaling effect of corporate social responsibility in emerging economies. Journal of business Ethics, 134(3), 479-491.
Ushakova, Y. (2015). The effects of the institutional context on a foreign company´s entry strategy when entering an emerging market - A case study: Väderstad-Verken AB, Master Thesis in Business Administration Business and Economics Programme Advanced level.
Wiklund, J., & Shepherd, D. (2005). Entrepreneurial orientation and small business performance: a configurational approach. Journal of business venturing, 20(1), 71-91.
Yin, Robert K. (2009). Case study research: Design and methods: Sage publications.