ارائه سیاست‌های بهره‌برداری از روش‌های اکتساب فناوری‌ در صنایع دفاعی جمهوری اسلامی ایران با استفاده از تحلیل توانمندی – امکان‌پذیری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری سیاستگذاری سیاستگذاری علم و فناوری، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

2 کارشناسی ارشد مهندسی صنایع، دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهران، ایران

3 استادیار دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران، تهران، ایران.

10.22034/qjimdo.2023.376452.1546

چکیده

زمینه و هدف: در اسناد بالادستی دفاعی کشور، به برنامه‌ریزی برای اکتساب فناوری‌های اولویت‌دار، تأکید بسیار شده‌است. یکی از پیش‌نیازهای مهم تدوین الگوی سیاستگذاری اکتساب فناوری‌های دفاعی کشور، سنجش قابلیت اجرایی، تبیین سیاست‌های بکارگیری و در نتیجه شناسایی مهمترین روش‌های اکتساب قابل اجرا است که هدف اصلی این پژوهش است.
روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از منظر ماهیت داده‌ها، کمی - کیفی است که از روش‌شناسی علم طراحی نیز استفاده شده‌است. ابتدا کلیه روش‌های ممکن برای اکتساب فناوری از طریق مرور ادبیات شناسایی و سپس با استفاده از نظرات خبرگان حوزه مدیریت دفاعی، غربال و نهایی شدند. در ادامه برای قابلیت‌سنجی اجرای روش‌ها و تبیین سیاست بهره‌برداری از هر کدام، با توجه به روش‌شناسی علم طراحی، ماتریس توانمندی – امکان‌پذیری تدوین شد. سپس پرسشنامه‌ای طراحی و در اختیار جامعه آماری شامل 95 نفر قرار گرفت.
یافته‌ها: با استفاده از روش‌شناسی مطروح در ماتریس اهمیت - عملکرد، نظرات خبرگان تلفیق شد. در ادامه قابلیت اجرایی هر روش مشخص، نتایج در ماتریس توانمندی – امکان‌پذیری منعکس شدند و بر اساس آن، سیاست صنایع دفاعی برای بهره‌برداری از هر روش تبیین شد.
نتیجه‌گیری: روش‌های کلیدی اکتساب فناوری با قابلیت اجرایی بالا در صنایع دفاعی کشور به ترتیب عبارتند از تحقیق و توسعه داخلی، آموزش و تحصیل، جذب کارکنان کلیدی، مهندسی معکوس، تحقیق و توسعه مشترک، خرید، قرارداد تحقیق و توسعه، سرمایه‌گذاری مشترک، پیمانکاری، ادغام، تملک شرکت، لیسانس و تملک سهام. همچنین در برابر سایر روش‌ها، سیاست‌های متناسب ارائه شد

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  • تاریخ دریافت: 21 آذر 1401
  • تاریخ بازنگری: 25 اسفند 1401
  • تاریخ پذیرش: 26 فروردین 1402
  • تاریخ اولین انتشار: 29 فروردین 1402