تحلیل چالش‌های پروژه‌های مدیریت دانش مبتنی بر الگوی نقاط مرجع

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 استاد مدعو گروه مدیریت دولتی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران، استاد دانشگاه هوایی شهید ستاری، تهران، ایران.

3 دانشیار مدعو گروه مدیریت دولتی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران، دانشیار دانشگاه هوایی شهید ستاری، تهران، ایران.

10.22034/qjimdo.2023.395137.1582

چکیده

زمینه و هدف: اجرای هر طرحی به ویژه زمانی که در مراحل آغازین خود است بدون ریسک و خطر نیست. عدم وقوف از خطرات احتمالی و مدیریت آن موجب شکست سازمان‌ها خواهد شد. بر این اساس، در این مقاله به تحلیل چالش‌های نظام مدیریت دانش در سازمان بر اساس الگوی نقاط مرجع پرداخته می‌شود.
روش‌شناسی: این تحقیق دارای رویکرد کمی است و از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت، پژوهشی توصیفی– پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل 15 نفر از خبرگان سازمان تامین اجتماعی ایران بود که به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. پس از استخراج ابعاد و مولفه‌ها از مبانی نظری، توافق نظری در خصوص مولفه‌های مدل از طریق تکنیک دلفی فازی حاصل گردید. داده‌های پژوهش سیستم استنتاج فازی در نرم‌افزارهای  متلب تحلیل شدند.
یافته‌ها: بر اساس مبانی نظری، تجربی و نظرات خبرگان، خطرات و چالش‌های استقرار مدیریت دانش بر اساس دو نقطه مرجع چرخه حیات و انواع آسیب‌ها شناسایی شدند. چهارده مولفه بر اساس مبانی نظری و تعداد بیست و سه مولفه بر اساس نتایج تحلیل دلفی و نظرات خبرگان به دست آمدند.  
نتیجه‌گیری: جدول تحلیلی پژوهش حاضر می‌تواند به مدیران سازمان تامین اجتماعی که درصدد طراحی و پیاده‌سازی نظام مدیریت دانش هستند کمک کند تا با آگاهی از آسیب‌های احتمالی از خطرات مصون بمانند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


ابطحی، سید حسین و صلواتی، عادل.(1385). مدیریت دانش در سازمان، تهران،  انتشارات پیوند نو.
اخوان، پیمان و جعفری، مصطفی.(1384). ناکامی مدیریت دانش در سازمان‌ها، تدبیر، شماره 161.
ارمغان، نگار.(1393). موانع فرهنگی در تسهیم دانش از منظر مدیریت تغییر، فصلنامه مدیریت توسعه فناوری،2(3)، 85-108.
حسین، محسن.( 1396). بررسی موانع استقرار مدیریت دانش مطالعه موردی: شرکت حفاری شمال. دومین همایش بین المللی انسجام مدیریت و اقتصاد در توسعه، تهران.
جعفری، مصطفی و کلانتر، سید کیانوش.(1382) مدیریت دانش در سازمان، مجله تدبیر، ش ۱۴۲.
دولت‌پسندی، مهناز؛ روشندل، طاهر و معمارزاده طهران، غلامرضا.(1398). شناسایی عوامل کلیدی در پیاده‌سازی سیستم مدیریت دانش در سیمای جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه علمی مطالعات بین‌رشته‌ای دانش راهبردی، 9(37)، 331-356.
رجایی، محمدصادق؛ کوهی رستمی، منصور؛ فاضلی، عبداله و مقتدایی، فاطمه.(1393). بررسی موانع درون سازمانی مؤثر بر استقرار مدیریت دانش در کتابخانه‌های عمومی استان خوزستان. مطالعات کتابداری و علم اطلاعات،6(2)، 94-123. 
رضازاده ویند، تی تی سا؛ حسینی، سیدمهدی و سیدعلی پور، سیدخلیل.( 1392). شناسایی و بررسی موانع تسهیم دانش در شرکت ارتباطات زیر ساخت، ششمین کنفرانس مدیریت دانش، تهران.
زاهدی، شمس‌السادات.(1380)، نقش فن آوری‌های نوین ارتباطی در مدیریت دمکراتیک جامعه، مجموعه مقالات سمینار منطقه‌ای کشورهای غرب و مرکز آسیا، یونسکو.
صیاف، لادن و جواهری شلمانی، سیده فروزان.(1393). آسیب‌شناسی مدیریت دانش از نظر بعد فردی، دومین همایش ملی پژوهش های کاربردی در علوم مدیریت و حسابداری، تهران.
عباسی‌نژاد، احمد.( 1392). شناسایی و رتبه‌بندی مؤلفه های تأثیر‌گذار در پیاده‌سازی نظام مدیریت دانش در گمرک خرمشهر، ششمین کنفرانس مدیریت دانش، تهران.
گرایی، احسان.(1401). موانع استقرار مدیریت دانش در دستگاه‌های اجرایی استان لرستان. علوم و فنون مدیریت اطلاعات، 8(3)، 81-120.
گرجی، محمد و براتی، سعیده.(1399). الگوی پیاده‌سازی نظام مدیریت دانش در شرکت‌های دانش بنیان دفاعی. مطالعات راهبردی بسیج، 23(86)، 149-186.
محجوب، زهرا؛ دوستار، محمد و مرادی، محمود.( 1392). موانع به کارگیری مدیریت دانش در سازمان‌ها، ششمین کنفرانس مدیریت دانش، تهران.
محمدی فاتح، اصغر؛ سبحانی، محمدصادق و محمدی، داریوش.(1387). مدیریت دانش رویکردی جامع، انتشارات پویش.
محمدی نژادپاشاکی، محمدباقر.( 1392). چالش‌ها و موانع پیاده‌سازی مدیریت دانش در سازمان‌ها، ششمین کنفرانس مدیریت دانش، تهران.
مرادزاده، محمد؛ کریمی، بنیامین و به آذین، فرید.(1385)، ده عامل موفقیت مدیریت دانش در سازمان‌ها، تدبیر، شماره 169.
مکوندی، محمد؛ مهرعلی‌زاده، یدالله و حسین‌پور، محمد.(1398). آسیب‌شناسی شیوه مستندسازی دانش فنی کارکنان و مدیران شرکت‌های تولیدی منطقه آزاد اروند. فصلنامه مدیریت توسعه و تحول، 11(39)، 11-22.
منوریان، عباس و عسگری، ناصر.(1383). خط‌مشی‌گذاری در اقتصادهای دانش‌محور. چهارمین کنفرانس بین المللی مدیریت کیفیت، تهران.
مهدی‌زاده، امیر.( 1392). بررسی چالش‌های پیاده‌سازی مدیریت دانش در بانک صادرات ایران. ششمین کنفرانس مدیریت دانش، تهران.
نظری فرخی، ابراهیم و نظری فرخی، حسین.(1400). بررسی موانع به اشتراک‌گذاری دانش در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران. علوم و فنون نظامی، 17(55)، 51-77.
ولیان، سمیه؛ معینی‌کیا، مهدی و زاهد بابلان، عادل.( 1392). فراتحلیل عوامل اثرگذار بر استقرار مدیریت دانش در آموزش عالی، ششمین کنفرانس مدیریت دانش، تهران.
Bhatt, G.D.(2003).Organizing Knowledge in the Knowledge Development Cycle. Journal of Knowledge Management, 4(1), 15-26.
Bilginoğlu, E.(2019). Knowledge Hoarding: A Literature Review. Management Science Letters, 9, 61–72.
Girard, J.(2015). Defining Knowledge Management: Toward an Applied Compendium. Online Journal of Applied Knowledge Management, 3(1),1-20.
Crawford, C.B.(2005). Effects of Transformational Leadership and Organizational Position on Knowledge Management. Journal of Knowledge Management, 9(6), 6-16.
Chugh, R.(2018). Tacit Knowledge Transfer in Australian Universities: Exploring the Barriers and Enablers. MATEC Web of Conferences, 210(04054):1-7
‏Davenport,T.H. and prusak, L.(1999). Working Knowledge, Harvard business school press, Boston, MA.
Guo, Y., Jasovska, P., Rammal, H. G. and Rose, E. L.(2018). Global Mobility of Professionals and the Transfer of Tacit Knowledge in Multinational Service Firms. MATEC Web of Conferences – France, 10.1051/matecconf/201821004054.
Ithia , A.(2003). UK Lawyers Spend more on KM. KM Review,5(6),11.  
Jennex, M. E.(2019). Effective Knowledge Management Systems in Modern Society. San Diego State University, USA.
Kelly. K.(1996). The Economics of Ideas. Wired, 4(6), 1-20.
Lam,w. and Chua, A.(2005), The Mismanagement of KM. Alsip Proceedings: 57(5), 424-433.
Lee, H. and choi, B.(2003). Knowledge Management Enablers, Process And Organizational Performance:  An Integrative View and Empirical Examination, Journal of Management Information Systems, 20(1), 179-228.
Lucier, C. and Torsiliera, J.(2005). Why KM Projects Fail: A Multi-case Analysis. Journal of Knowledge Management, 9(3),6-17.
Nordin.M., Pauleen.D. and Gorman.G.E.(2009), Investigating KM Antecedents: KM in the  Criminal Justice System. Journal of Knowledge Management, 13(2), 4-20.
Ode, E. and Ayavoo, R.(2020). The Mediating Role of Kknowledge Application in the Relationship Between Knowledge Management Practices and Firm Innovation. Journal of Innovation and Knowledge, 5(3), 210-218.‏
Pandey, S.C. and Dutta, A.(2013). Role of Knowledge Infrastructure Capabilities in Knowledge Management. Journal of Knowledge Management, 17(3), 435-453.
Patrick.S.W. and Sonia K.Y.(2009).The Processes of Knowledge Management in Professional Services Firms in the Construction Industry: a Critical Assessment of both Theory and Practice, Journal Of Knowledge Management, 13(2), 110-126.
Resnick, M.(2002), Knowledge Management, https://www.researchgate.net/publication/228853390_Knowledge_Management_in_the_information_age.
Rowley,J.(1999), What is Knowledge Manangement. Library Management,20(8), 416-420.
Santosus, M. and Surmacz, J.(2001). The ABC of Knowledge Management, CIO Magazine. Retrieved from http://www.cio.com Scheler, M.(1990). Problemy socjologii wiedzy. Warszawa: PWN.
Wiig,K.(1997). KM: An Introduction & Perspective. The Journal of KM, 1(1), 6-14.
Wise M.A.(2000). Individual Operator Compliance with a Decision – Support System. Human Factors & Ergonomics, 44(2), Doi.org/10.1177/154193120004400215