ارائه یک مدل ساختاری چندسطحی برای پیاده سازی موفق نوآوری باز ‏

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت صنعتی، گروه مدیریت صنعتی، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.‏

2 دانشیار گروه مدیریت صنعتی، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

3 دانشیار گروه آموزشی ریاضی، دانشکده آمار، ریاضی و علوم کامپیوتر، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

10.22034/qjimdo.2020.235985.1325

چکیده

زمینه و هدف: محدودیت­های مالی و منابع فراروی شرکت­های تولیدی کوچک و متوسط، بهره‌گیری از رویکرد نوآوری باز را ضروری نموده‌ است. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف ارائه مدلی چندسطحی از عوامل مؤثر بر پیاده­سازی موفق نوآوری باز انجام شده است.
روش‌شناسی: با استفاده از دیمتل تجدید نظر شده فازی بر پایه نظرات 12 نفر از خبرگان، میزان اثرگذاری عوامل بر یکدیگر محاسبه شدند و با استفاده از تکنیک مدل‌سازی ساختاری-تفسیری فراگیر، عوامل مورد مطالعه سطح­بندی شدند.
یافته‌ها: بر اساس تحلیل داده‌ها، عوامل موفقیت نوآوری باز به ترتیب اهمیت در سطوح پایه، راهبرد و عملیات طبقه­بندی شدند. عوامل اقتصادی (تأثیرگذارترین شاخص)، دانشگاه­ها، مؤسسات تحقیقاتی و سیستم پشتیبان فناوری اطلاعات در لایه پایه بیشترین اهمیت را به خود اختصاص دادند. رقبا، همکاران، استراتژی سازمان، یادگیری سازمانی، کارکنان و سیستم پاداش­دهی در لایه راهبرد و تأمین­کنندگان، ساختار سازمانی و مسائل محیط زیستی (عامل منزوی در مدل) در لایه عملیات دسته‌بندی شدند.
نتیجه‌گیری: مدیران جهت کاهش ریسک تحقیق و توسعه و افزایش شانس بقای سازمان، فرآیندهای خود را به سوی نوآوری باز سوق دهند. همچنین، توسعه روابط با مراکز تحقیقاتی و تقویت زیرساخت­های فناوری اطلاعات باعث تسریع دستیابی به اهداف نوآورانه می­شود.

کلیدواژه‌ها


آذر، عادل، خسروانی، فرزانه، جلالی، رضا. (1397). تحقیق در عملیات نرم رویکردهای ساختاردهی مسئله، تهران: انتشارات سازمان مدیریت صنعتی، چاپ سوم.
حبیبی، آرش، ایزدیار، صدیقه، سرافرازی، اعظم. (1393). تصمیم‌گیری چند معیاره فازی. رشت: انتشارات کتیبه گیل.
حکاکی، امیر، شفیعی نیک‌آبادی، محسن. (1396). شناسایی عوامل مؤثر بر موفقیت نوآوری باز در شرکت‌های تولیدی کوچک و متوسط، سومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت و مهندسی صنایع، تهران، 20-1.
جاوید، غزاله، باقری نژاد، جعفر. (1391). ارتباط فرآیند نوآوری باز و توانمندی جذب بنگاه‌ها. رشد و فناوری، 8(31)، 53-61.
حقیقت، عطیه. (1396). مدل اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر نوآوری‌باز با استفاده از دیمتل، رشد و فناوری، 13(51)، 8-15.
رمضانپور نرگسی، قاسم، داوری، علی، افراسیابی، راحله، زرگران یزد، بهار. (1393). بررسی تأثیر عوامل درونی و بیرونی بر نوآوری باز (مورد مطالعه: مراکز تحقیقاتی وزارت صنایع و علوم)، فصلنامه مدیریت توسعه فناوری، 2(1)، 46-29.
زنجیرچی، سیدمحمود، جلیلیان، نگار، معین‌زاده، محمدمهدی. (1396). ارائه مدل جامع از عوامل مؤثر بر موفقیت نوآوری باز با رویکرد مدل‌سازی ساختاری-تفسیری (مورد مطالعه: دانشگاه یزد)، آموزش عالی، 41، 141-170.
سبک‌رو، مهدی، صفری‌شاد، فرانک، رحیمی، ابراهیم، عباسی رستمی، نجیبه. (1397). بررسی تأثیر هوش‌تجاری بر ساختار نوآوری باز، آینده پژوهی مدیریت، 29(113)، 31-21.
صادقی، منصور، صادقی، علیرضا، نیکوکار، غلامحسین، نادری خورشیدی، علیرضا. (1390). تحلیل مدل عوامل سازمانی، فردی و گروهی مؤثر بر توسعه نوآوری در سازمان‌های تحقیقاتی فن‌آور، پژوهش و توسعه فناوری، 3(5)، 66-36.
صمیمی، علی، قاضی‌نوری، سیدسروش، معزز، هاشم، کشمیری، مهدی. (1397). بررسی قابلیت‌های شرکت‌های کوچک و متوسط فناور در شکل‌گیری و تداوم همکاری‌های فناورانه: مطالعه چند موردی، مدیریت نوآوری، 7(4)، 34-1.
منطقی، منوچهر، حسن‌آبادی، پریسا. (1395). الزامات گذر از نوآوری بسته به نوآوری‌باز، رشد و فناوری، 12(46)، 26-34.
منطقی، منوچهر، خسروپور، حسین، خانی، مرتضی. (1392). رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر نوآوری در موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی، فصلنامه مدیریت صنعتی دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی، 8(23)، 47-61.
نعمتی، زهرا، خاشعی، وحید، دهقانان، حامد. (1394). درآمدی بر عوامل مؤثر بر موفقیت برنامه‌ریزی استراتژیک از منظر نوآوری باز در شرکت‌های خدمات مشاوره، فصلنامه علمی-پژوهشی ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 5(3)، 82-59.
نگارستانی، مهدیه. (1397). نقش سیستم مدیریت دانش و نوآوری‌باز در توسعه ظرفیت نوآوری، مدیریت نوآوری، 7(4)، 91-141.
Bogers, M., Chesbrough, H. & Moedas, C. (2018). Open innovation: research, practices, and policies. California management review, 60(2), 5-16.
Bogers, M., Foss, N.J. & Lyngsie, J. (2018). The “human side” of open innovation: The role of employee diversity in firm-level openness. Research Policy, 47(1), 218-231.
Brunswicker, S. & Chesbrough, H. (2018). The Adoption of Open Innovation in Large Firms: Practices, Measures, and Risks a survey of large firms examines how firms approach open innovation strategically and manage knowledge flows at the project level. Research-Technology Management, 61(1), 35-45.
Brunswicker, S. & Ehrenmann, F. (2013). Managing open innovation in SMEs: A good practice example of a German software firm. International Journal of Industrial Engineering and Management, 4(1), 33-41.
Chesbrough, H. (2017). The future of open innovation: The future of OI is more extensive, collaborative, and engaged with a wider variety of participants. Research-Technology Management, 60(1), 35-38.
Dubey, R., & Ali, S. S. (2014). Identification of flexible manufacturing system dimensions and their interrelationship using total interpretive structural modelling and fuzzy MICMAC analysis. Global Journal of Flexible Systems Management, 15(2), 131-143.
Enkel, E. & Gassmann, O. (2007). Driving open innovation in the front end: The IBM case. Paper presented at EURAM Conference, Paris, France.
Greco, M., Grimaldi, M. & Cricelli, L. (2016). An analysis of the open innovation effect on firm performance. European Management Journal, 34(5), 501-516.
Ibarra, E.R.B., Rueda, J.A.C. & Arenas, A.P.L. (2015). Mapping of the challenges for the open innovation model’s implementation in service sector. Journal of Advanced Management Science, 3(4), 354-361.
Lee, H. S., Tzeng, G. H., Yeih, W., Wang, Y. J., & Yang, S. C. (2013). Revised DEMATEL: resolving the infeasibility of DEMATEL. Applied Mathematical Modelling, 37(10-11), 6746-6757.
Lee, S., Cho, C., Choi, J., & Yoon, B. (2017). R&D project selection incorporating customer-perceived value and technology potential: The case of the automobile industry. Sustainability, 9(10), 1-18.
Ma, J., Harstvedt, J. D., Jaradat, R., & Smith, B. (2020). Sustainability driven multi-criteria project portfolio selection under uncertain decision-making environment. Computers & Industrial Engineering, 140, 1-29.
Pervan, S., Al-Ansaari, Y. & Xu, J. (2015). Environmental determinants of open innovation in Dubai SMEs. Industrial Marketing Management, 50, 60-68.
Santoro, G., Vrontis, D., Thrassou, A. & Dezi, L. (2018). The Internet of Things: Building a knowledge management system for open innovation and knowledge management capacity. Technological Forecasting and Social Change, 136, 347-354.
Shafiei Nikabadi, M. & Hakaki, A. (2019). A multi-dimensional causal model of effective factors on open innovation in manufacturing SMEs in Iran. IJABIM, 10(2), 91-110.
Shafiei Nikabadi, M. & Hakaki, A. (2018). A dynamic model of effective factors on open innovation in manufacturing small and medium sized companies. IJSDA, 7(1),1-26.
Vandaele, N. J., & Decouttere, C. J. (2013). Sustainable R&D portfolio assessment. Decision Support Systems, 54(4), 1521-1532.
Vanhaverbeke, W., Roijakkers, N., Lorenz, A., & Chesbrough, H. (2017). The importance of connecting open innovation to strategy: In Strategy and communication for innovation (pp. 3-15). Springer, Cham.