مدل‌سازی نظام مدیریت منابع انسانی سبز با رویکرد ارتقای نوآوری سازمانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه مدیریت دولتی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران.

2 استادیار مدیریت دولتی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران.

3 استادیار گروه مدیریت دولتی،واحد بناب،دانشگاه آزاد اسلامی ،بناب،ایران.

10.22034/QJIMDO.2023.402629.1619

چکیده

زمینه و هدف: نوآوری به عنوان نوعی مزیت رقابتی راهبردی برای رشد و تعالی سازمانی مطرح شده است. توسعه مدیریت منابع انسانی سبز یکی از استراتژی‌های سازمان‌ها جهت رشد و تعالی است. از این رو، در این پژوهش به مدل‌سازی نظام مدیریت منابع انسانی سبز با رویکرد ارتقای نوآوری سازمانی با نقش میانجی مشارکت سازمانی پرداخته می‌شود.
روش‌شناسی: این پژوهش بر اساس نتیجه، توسعه­ای، از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع داده‌ها از شیوه آمیخته -اکتشافی است. جامعه آماری در بخش کیفی شامل 20 نفر از خبرگان دانشگاهی و اجرایی سازمان تامین اجتماعی و در بخش کمی نیز شامل مدیران، رییس واحدها و سرپرستان سازمان تامین اجتماعی به تعداد 190 نفر بود. ابزار گردآوری داده‌های در بخش کیفی، مصاحبه‌های نیمه ساختار یافته و در بخش کمی پرسشنامه بود. برای تحلیل داده‌ها در بخش کیفی از تحلیل تم و در بخش کمی‌ از معادلات ساختاری (نرم‌افزار پی‌اِل‌اِس) استفاده شد.
یافته‌ها: بر اساس تحلیل داده‌ها تعداد 4 تم اصلی(آموزش سبز، جذب و استخدام سبز، ارزیابی عملکرد سبز، پاداش سبز)، 11 تم فرعی و  43  کد اولیه شناسایی شد. همچنین نتایج حاصل از تحلیل کمی بر تایید تاثیر مدیریت منابع انسانی سبز بر نوآوری سازمانی با نقش میانجی مشارکت سازمانی دلالت داشت.
نتیجه‌گیری: ارتقای نوآوری سازمانی مستلزم تمرکز بر دروندهایی است که رکن محوری آن، زیرسیستم‌ها و سیاست‌های نظام مدیریت منابع انسانی است. مدلسازی پژوهش حاضر می‌تواند راهنمای کارگزاران سازمان تامین اجتماعی قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


بابائی، یاور و فانی، مریم.(1400). اثر مدیریت منابع انسانی سبز بر رفتار شهروندی زیست محیطی و رفتارهای حامی محیط زیست کارکنان هتل. مطالعات مدیریت گردشگری، 16(56)، 211-249.
بانشی، عباداله و زایرپور، فرخنده.(1397). بررسی تاثیر مدیریت منابع انسانی سبز بر عملکرد سازمان مورد مطالعه شرکت سهامی برق منطقه‌ای هرمزگان، نخستین کنفرانس فرصت‌ها، چالش‌ها و راهکارهای اشتغال و توسعه کسب و کار با تاکید بر ظرفیت‌های استان هرمزگان، بندرعباس - دانشگاه هرمزگان، دانشگاه هرمزگان ، دانشکده مدیریت و حسابداری.
توکلی، عبدالله؛ هاشمی، علیرضا؛ ثابت، عباس و رازقی، سعید.(1397). ارائه مدل ساختاری مدیریت منابع انسانی سبز برمبنای نظام‌های مدیریت منابع انسانی، مجله پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، ش39، 971-993.
خاکپور، عباس و قیاسوند، نسرین.(1397). ارزیابی و رتبه‌بندی موانع و محرک‌های مدیریت منابع انسانی سبز در سازمان‌ها‌(مطالعه موردی دانشگاه صنعتی همدان). پنجمین کنفرانس ملی پژوهش‌های کاربردی در مدیریت و حسابداری، تهران، انجمن مدیریت ایران.
رنجبریان، رسول.(1397). توسعه سازمانی و نقش مولفه‌های هفت سبز. کار و جامعه، شماره 216، 75-82.
صفری، خلیل؛ شیخی، مریم؛ خباز باویل,، صمد و حکیمی، ایمان.(1400). تاثیر مدیریت منابع انسانی سبز بر رفتار سازگار با محیط ‌زیست و عملکرد محیطی. علوم و تکنولوژی محیط زیست، 24(3)، 241-254.
فرخی، مجتبی؛ امیری، زینب؛ دلوی اصفهانی، محمد.(1399). تأثیر مدیریت منابع انسانی سبز بر رفتار محیط زیست‌گرایانه کارکنان با در نظر گرفتن نقش تعدیل‌گر ارزش‌های سبز فردی و فرهنگ خدمت.  مدیریت منابع انسانی پایدار، 2(2)، 137-157.
محمدزاده خلیل آباد، عاطفه و رمضانی، یوسف.(1394). مدیریت منابع انسانی سبز. دومین کنفرانس بین المللی ابزار و تکنیک‌های مدیریت، تهران.
Ahmad, T.(2015). Green Human Resource Practices: Implementations and Hurdles of SMEs in Pakistan. Journal of Business Studies Quarterly, 7(2),  2152-1034.
Alblooshi, M., Shamsuzzaman, M. and Haridy, S.(2021). The Relationship between Leadership Styles and Organisational Innovation: A Systematic literature Review and Narrative Synthesis. European Journal of Innovation Management, 24(2), 338-370.
Aragon, J., Martin-Tapia, I. and Hurtado-Torres, N. E.(2013). Proactive  Environmental Strategies and Employee Inclusion: the Positive Effects of Information Sharing and Promoting Collaboration and the Influence of Uncertainty.  Organization & Environment, 26,139-161.
Arulrajah, A.A., Opatha, H. and Nawaratne, N.N.H.(2015). Green Human Resource Management Practices: A Review. Sri Lankan. Journal of Human Resource Management, (5)1, 120-138.
Deif, A.M.(2011). A System Model for Green Manufacturing. Journal of Cleaner Production, 19(14), 1553-1559.
Jafri, M.  (2015). Increasing Employee Performance through Improved Sense of Ownership and Fulfillment of Expectations. Management Today, 5(2),152-169.  
Jantz, R. C.(2017). Creating the Innovative Library Culture: Escaping the Iron CAGe through Management Innovation. New Review of Academic Librarianship, 23(4), 323-328.
Jimenez-Jimenez, D. and Sanz-Valle, R.(2008). Could HRM Support Organizational Innovation?. The International Journal of Human Resource Management, 19(7), 1208-1221.
Kim, Y. J., Kim, W. G., Choi, H. M. and Phetvaroon, K.(2019). The Effect of Green Human Resource Management on Hotel Employees’ Eco-Friendly Behavior and Environmental Performance,
Millar, J., Chandana, S. and Michael, Müller, C.(2016). Green Human Resource Management: a Comparative Qualitative Case Study of a United States Multinational Corporation. The International Journal of Human Resource Management, 27(2), 192–211.
Muster, V. and Schrader, Ulf.(2011). Green Work Life Balance: A New Perspective for Green HRM. German Journal of Research in Human Resource Management, 25(2), 140-156.
Ojo, A. O. and Raman, M.(2019). Role of Green HRM Practices in Employees’ Proenvironmental IT Practices. In World Conference on Information Systems and Technologies (pp. 678-688). Springer, Cham
Pham, N. T., Tučková, Z. and Phan, Q. P. T.(2019). Greening Human Resource Management and Employee Commitment toward the Environment: An Interaction Model. Journal of Business Economics and Management, 20(3), 446-465.
Rawashdeh, A.(2018). The Impact of Green Human Resource Management on Organizational Environmental Performance in Jordanian Health Service Organizations. Management Science Letters, 8(10), 1049-1058.
Ren, Sh., Guiyao, T. and Jackson, E.(2017). Green Human Resource Management Research in Emergence: A Review and Future Directions. Asia Pacific Journal of Management, 10(5),1-35.
Scheepers, C. B. and Storm, C. P.(2019). Authentic Leadership’s Influence on Ambidexterity with Mediators in the South African context. European Business Review, 31(3), 352-378.
Schuler, R. and Jackson, S.(2014).  Human Resource Management and Organizational Effectiveness: Yesterday and Today,  Journal of Organizational Effectiveness: People and Performance, 1, 35-55.
Subramaniam, M. and Youndt, M. A.(2005). The Influence of Intellectual Capital on the Types of Innovative Capabilities. Academy of Management journal, 48(3), 450-463.
Tan, C. L. and Nasurdin, A. M.(2011). Human Resource Management Practices and Organizational Innovation: Assessing the Mediating Role of Knowledge Management Effectiveness. Electronic Journal of Knowledge Management, 9(2), pp155-167.